Tại Việt Nam, ngành xi măng phát thải hơn 60 triệu tấn CO2 mỗi năm, chiếm hơn 15% tổng phát thải quốc gia.
Chiều nay 3/10, Đại sứ quán Na Uy tại Việt Nam, Viện Nghiên cứu SINTEF (Na Uy) phối hợp với Hiệp hội Xi măng Việt Nam (VNCA) tổ chức Hội thảo “Từ thí điểm đến chính sách: Giải quyết rác thải nhựa không thể tái chế thông qua đồng xử lý trong ngành xi măng”, nằm trong khuôn khổ Dự án “Biến rác thải nhựa đại dương thành cơ hội trong nền kinh tế tuần hoàn” (OPTOCE).
Trong khi đó, Việt Nam đang nỗ lực thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 và hoàn thành các cam kết trong khuôn khổ Đối tác Chuyển dịch năng lượng công bằng (JETP).Theo bà Hilde Solbakken, Đại sứ Na Uy tại Việt Nam, trong bối cảnh này, phương pháp đồng xử lý rác thải nhựa không thể tái chế tỏng ngành xi măng mang lại một giải pháp khả thi, đã được khoa học kiểm chứng. Việc chuyển hướng rác nhựa khó tái chế khỏi bãi chôn lấp, sông ngòi, rác thải công nghiệp và rác thải rắn, thay thế nhiên liệu hóa thạch trong lò xi măng, đồng thời giảm phát thải khí nhà kính – tất cả trong một giải pháp tích hợp.Lúc này, lò nung xi măng đạt đến nhiệt độ rất cao, phá hủy hoàn toàn các chất độc hại. Thay vì tạo ra chất thải, khoáng chất sẽ được hấp thụ trực tiếp vào sản phẩm xi măng. So với các phương pháp đốt truyền thống, đồng xử lý ngăn chặn phát thải khí metan và không tạo ra tro bay độc hại.
Đại diện Na Uy cũng đánh giá, đồng xử lý cũng mang lại hiệu quả về mặt kinh tế. Một nghiên cứu tại Ấn Độ cho thấy chi phí xử lý rác thải bằng đồng xử lý chỉ khoảng 25 USD/tấn, chưa đến một nửa so với chi phí đốt truyền thống (62 USD/tấn). Đây là giải pháp nhanh hơn, rẻ hơn để giảm sử dụng than và hạn chế ô nhiễm nhựa. Điều này đặc biệt quan trọng tại Việt Nam, nơi ngành xi măng phát thải hơn 60 triệu tấn CO2 mỗi năm, chiếm hơn 15% tổng phát thải quốc gia. Đồng xử lý mang lại giải pháp sạch hơn, thân thiện với khí hậu, đồng thời hỗ trợ mục tiêu phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam.
Đồng xử lý có thể trở thành giải pháp bổ trợ hiệu quả, phối hợp với các phương pháp quản lý rác thải khác. Ví dụ, các loại rác khô, dễ cháy như nhựa giá trị thấp hay vải vụn cũ phù hợp cho lò nung xi măng, trong khi rác thải sinh hoạt hỗn hợp có thể chuyển đến các nhà máy điện rác. Với sự quy hoạch và phối hợp tốt, Việt Nam có thể kết hợp nhiều cách tiếp cận, tối ưu hóa xử lý rác và tăng cường năng lực tổng thể.Đồng tình với quan điểm này, Phó Chủ tịch Hiệp hội Xi măng Việt Nam Lương Đức Long cho rằng: “Đồng xử lý rác trong lò nung xi măng là giải pháp an toàn và hiệu quả nhất. Hiệp hội xi măng Việt Nam và các nhà máy xi măng đang tích cực phát triển đồng xử lý rác trong lò nung xi măng. Nếu cùng quyết tâm chung tay, chúng ta có thể nhân rộng phương thức này qua đó biến rác thành “vàng đen”, biến nhà máy xi măng thành địa chỉ đồng xử lý hiệu quả, góp phần xây dựng Việt Nam xanh, sạch, đẹp”.
Ông Kåre Helge Karstensen, Trưởng nhóm Khoa học và Giám đốc Chương trình OPTOCE chia sẻ: “Việc đồng xử lý nhựa không thể tái chế trong các lò nung xi măng không chỉ khả thi về mặt kỹ thuật, thân thiện với môi trường mà còn có thể mang lại tác động nhanh chóng và trên quy mô lớn. Bước tiếp theo là vượt ra khỏi giai đoạn thí điểm và tích hợp giải pháp này vào các khuôn khổ chính sách quốc gia để thúc đẩy thay đổi mang tính hệ thống”.